Alman hükümeti sizi unutmuyor! Almanya’da sigortalı bir işte çalıştınız veya hiç çalışmadınız doğum yaptınız ve çocuklarınızı Almanya’da yetiştirdiniz. Yıllar önce Türkiye’ye kesin dönüş yapmış olsanız bile Alman Hükümetinin sizlere sunduğu farklı imkânlar var. Özellikle çocuklarını yetiştirirken iş hayatından uzak kalan annelerin emeklilik dönemlerini rahat geçirmelerini sağlamak için birçok yeni düzenlemenin hayata geçirildiğini belirtmek isteriz. Bu yeni düzenlemeler ışığında Almanya’da çocuk yetiştiren annelerin yasal haklarının içeriğini bu yazımızda sizler için inceleyeceğiz.
2014 düzenlemesi ile neler değişti?
Alman Hükümeti tarafından yürürlüğe konulan yeni emeklilik düzenlemesi ile Almanya'da doğum yapan Türk vatandaşlarının bu ülkeden emekli olmaları daha da kolaylaştı. Emeklilik paketinde yer alan; 1 Ocak 1992 tarihinden önce doğan çocuklar için ebeveynlere çocuk yetiştirmeden dolayı 1 yıllık ek sigorta hakkı tanınması, halen Almanya'da yaşayan veya Türkiye'ye kesin dönüş yapmış olan Türk vatandaşları için büyük avantaj sağlamış oldu. Yeni düzenlemeden hem anneler hem de babalar yararlanabiliyor olmakta birlikte, yararlananların büyük çoğunluğunu anneler oluşturuyor. Düzenleme sonrası, çocuk 1 Ocak 1992 öncesi doğmuşsa Alman sosyal sigorta kurumu 2 yıl, bu tarihten sonra doğmuşsa 3 yıllık süreyi çalışma süresi gibi hizmet cetveline işler duruma geldi. Böylece Almanya'da bir işyerine gidip bir gün dahi çalışmayan anneler, ister Almanya'da isterse Türkiye'de ikamet etsinler Alman Emeklilik Sigortasından "emekli" veya "kısmi emekli aylığı'' alma hakkına daha kolay ulaşır duruma geldiler. Yeni düzenlemenin detayları şöyle;
Çocuk yetiştirme süresinde çocuğun doğum tarihi önemli
01.01.1992 tarihinden önce doğmuş olan çocuklar için çocuk yetiştirme süresi doğumdan sonraki aydan başlamak üzere 24 ay, bu tarihten sonra doğan çocuklar için ise 36 ay olarak değerlendiriliyor. Söz konusu sürenin sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi için çocuğun Almanya'da yetiştirilmesi şart olmakla birlikte, çocuğun illa Almanya'da doğmuş olması gerekmiyor. Çocuk, Almanya dışında doğsa bile doğumundan itibaren bir yıl içerisinde Almanya'da ikamet edilirse ikamet edilen süre dikkate alınarak çocuk yetiştirme süresi hesaplanıyor. Çocuk yetiştirme süreleri için aranan şartların ilk 24 yada 36 ay içersinde ortadan kalkması halinde (çocuğun ölümü vb.) çocuk yetiştirme süresi olayın gerçekleştiği tarihte kesiliyor. Ebeveynlerden birinin ölümünde ise geri kalan süre diğer ebeveyne aktarılabiliyor.
Çocuk yetiştirme sürelerinden çocuğun babası da yararlanabiliyor
Çocuk yetiştirme sürelerinden yararlanmak için illa çocuğu doğurmuş olma şartı aranmıyor, çocuğun bakımı ile ağırlıklı olarak ilgilenen ve Almanya'da en az bir çocuk yetiştirmiş olan öz anne-babalar, evlatlık alan anne-babalar, üvey anne-babalar veya çocuğun bakımını üstlenenler (büyükanne-büyükbaba veya akrabalar) çocuk yetiştirme sürelerinden faydalanabiliyor. Çocuğun bakımının hem anne hem de baba tarafından eşit şekilde üstlenilmesi halinde kural olarak anneye bu hak tanınıyor. Çocuk yetiştirme süresinden babanın faydalanmak istemesi halinde, hem annenin hem de babanın bu konuda anlaştıklarını beyan etmeleri gerekiyor.
Çocuk yetiştirme süreleri ile aylık hakkı nasıl kazanılıyor?
Çocuk yetiştirme süreleri ile sadece yaşlılık aylığı değil, aynı zamanda maluliyet aylığı ve geride kalanlara bağlanan dul ve yetim aylığı da bağlanabilmekte yada bağlanan aylıklarda artış sağlanabilmekte. Alman sosyal güvenlik mevzuatına göre, emekli aylığına hak kazanılması için 65 yaşının doldurulması (1947 doğumlulardan itibaren kademeli olarak 67 yaşa yükseltilmektedir) ve asgari 60 aylık (5 yıl) sigortalılık süresinin bulunması gerekmektedir. Mevcut düzenlemeye göre, annelerin/babaların aylıklarında bir yıllık çocuk yetiştirme süresine karşılık olarak 1 Temmuz 2014'den itibaren ödenecek aylıklarda eski eyaletlerde brüt 28,61 €, yeni eyaletlerde ise brüt 26,39 € fark etmektedir. Almanya'da 1992'den önce iki, 1992'den sonra da bir çocuk doğum yapan hiç çalışmamış bir anneyi örnek alacak olursak; bu anneye 7 yıllık sigorta karşılığında 65 yaşını doldurduğunda brüt 200,27 (7 x 28,61) € aylık bağlanacaktır.
Anne aylığı için başvurmanız gerekiyor mu?
Anne emekliliği aylığınızın bağlanması için mutlaka başvuru yapmanız gerekiyor. Başvuru yapılmadığında aylığınız otomatik olarak bağlanmıyor. Başvuru sırasında doldurulması gereken Form ve Formülerlerin eksiksiz ve doğru biçimde doldurulması da ayrıca önemli. Form ve Formülerlerdeki eksiklik ve hatalar başvurunuzun red edilmesine yahut aylığınızın daha az ödenmesine neden olabilmekte.
Sigortalılık süresi aylık almak için yetmeyenler ne yapmalı?
Almanya'da çocuk yetiştirme süreleri bulunan ve bu sürelerle Alman mevzuatına göre yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli olan 60 aylık sigortalılık süresi şartını yerine getiremeyenler, eksik sürelerini Türk-Alman Sosyal Güvenlik Sözleşmesi'ne göre Türkiye'deki hizmet sürelerinin birleştirilmesiyle de tamamlayabiliyorlar. Bu durumda Almanya'daki sigortalılık süresi karşılığında kısmi aylık bağlanmış oluyor. Almanya’dan anne emekliliği hakkınız olup olmadığı ile ilgili bireysel sorularınızı yalnızca bir Anne Emeklilik Danışmanı sizin bilgilerinizi değerlendirdikten sonra yanıtlayabilir.
Bu konuda bilgi almak isteyen annelerimiz ; Dünya Emeklilik Merkezi'nin +90 552- 797 60 90 veya +90 507- 100 60 89 nolu danışma hatlarından bizlere ulaşabilirler.