Almanya Emeklilik Sistemi - Bismarck
Emeklilik, vatandaşların yasalarca belirlenen bir süre boyunca çalışması sonunda işten ayrılması veya belli bir yaşa geldiğinde çalışmayı bırakması anlamına gelen, 19. yüzyılın sonlarından itibaren ise Avrupa ülkeleri tarafından bir hükümet politikası olarak benimsenen bir kavram.
1700 li yıllarda Avrupa‘da ortalama yaşam beklentisi 40 yaş üstünü bile bulmuyordu. Bu yüzden nüfusların sadece çok az bir kısmı yaşlanmanın getirdiği fiziksel engellerin çalışmaya devam etmeyi engelleyeceği yaşlara ulaşabiliyordu.
1800 li yılların sonlarında Almanya İmparatorluğu yaşlılığa özel bir sosyal sigorta getiren ilk ulus oldu. Alman sistemi emeklilik ve sakatlığa karşı güvenceler sağlıyordu. Bu 1883'te getirilen hastalık sigortası ve 1884'te yürürlüğe giren işçi tazminat programı ile birleştiğinde Alman ulusuna sosyal sigorta prensipleri temelli bir kapsayıcı gelir güvenliği sistemi sağlıyordu.
1870'lerin sonundan itibaren Bismarck,
1880'lerde işçi sınıfının sosyalizme meyletmesi ve desteğin sosyal demokrat harekete kaymaması için önlem olarak Bismarck, Avrupa‘da bugünkü sosyal devlet kavramının temelini de atan ilk kamusal sosyal güvenlik sistemini kurdu. Bunun sonucu olarak işçilere yönelik sağlık ve kaza sigortası ve emeklilik sistemi düzenlenmiştir. Bu konuda kendisini yeni Alman devletinde işçilere birtakım haklar tanıması hususunda ikna eden ve danışmanlık verenler ise Herman Wagener ve Theodor Lohmann’dır.
Emeklilik siteminin asıl amacı
Bismarck’ın kafasındaki plan çalışma saatlerini kısıtlamak, çalışma şartlarını iyileştirmek gibi düzenlemeler değildir. Bunların çalışmayı ve üretimi azaltıp ekonomiye zarar vereceğini düşünüyordu. Daha çok tasarısı verimliliği arttıracak, işçiler ile devlet arasındaki bağı ve kendisine olan politik desteği güçlendirecek sigorta programları çerçevesinde şekilleniyordu. Ayrıca 1880'ler boyunca yapılan bu yasalar Amerika’ya yapılan işçi göçlerinin azalmasına da katkı sağlamıştır.
1889'da getirilen emekli maaşı programı 70 yaşına ulaşan işçilere yıllık maaş verilmesi üzerine anlaşılarak, işveren ve işçiden eşit katkı alınmak suretiyle düzenlenmişti ve zanaatkar, hizmetçi, tarım ve sanayi işçisi ayırt etmeden sağlanıyordu. Emeklilik sistemine katılım zorunluydu ve sistem işçi, işveren ve devlet tarafından finanse ediliyordu. Bu sırada ise bir Prusyalı için ortalama yaşam beklentisi 45 yıldı. Bu, emekliliğe rağmen birçok insanın ölene kadar çalıştığı anlamına geliyordu.
Ayrıca işçiler için hazırlanan yasadan kamu görevlileri yararlanamamaktadır ki onlar zaten halihazırda 40 yıllık hizmetten sonra emekli olabilecekleri farklı bir sisteme tabidirler.
Yaş husuna gelindiğinde ise Almanya önce bu yaşı 70 olarak belirlemiştir ve Bismarck bu sırada 74 yaşındadır. 27 yıl sonra (1916'da) bu yaş 65'e düşürülmüştür yani Bismarck’ın ölümünden 18 yıl sonra. ABD ise Social Security Act’ı ancak 1935'te 65 yaş şartı ile yürürlüğe sokmuştur ki o sırada bir Amerikalı erkek için ortalama yaşam süresi 58 yıldı.