Peşin Ödenen Emekli Aylığı Ölüm Halinde Geri Alınır mı?
SORU: Amerika’da yaşayan SSK emeklisi bir arkadaşın Türkiye’deki vekili olarak her ayın 25’inde emekli maaşını çekip dolara çevirerek kendi hesabına gönderiyordum. Şahıs 9 Aralık 2016 tarihinde vefat etti. 25 Aralık 2016 tarihinde banka hesabına Aralık 2016 aylığının tam yatırıldığını gördüm ve çektim. Mevzuatı bilmediğim için geri istenir diye henüz göndermedim.
1- Bu durumda Aralık maaşının tam olarak ödenmesi doğru mudur? Yani kıst maaş mı uygulanır yoksa tamamı mı ödenir?
2- Emekli vefat ettiği için, vekili olarak benim yapmam gereken bir şey var mı?
3- Ölen emekli için ölüm parası gibi bir şey ödenir mi?
4- Emeklinin eşi sağ ve Amerika’da yaşıyor. Eşe emeklinin maaşından bir kısım bağlanabilir mi? Eğer bağlanabiliyorsa nereye başvurması gerekir?
Muzaffer DOĞAN
YANIT: 1- Peşin ödenen gelir ve aylıkların hangi durumda geri alınmayacağı, Sosyal Sigorta İşlem Yönetmeliğinin 69. maddesinin 4. fıkrasında ve 2011/58 sayılı SGK Genelgesinin Dördüncü Kısım, Onikinci Bölümünde “1.6. Peşin ödenen gelir/aylıkların geri alınmaması” başlığı altında açıklanmıştır.
Yönetmelik ve Genelgede yapılan açıklamalara göre, sigortalı veya hak sahiplerine bağlanan gelir ve aylıklar, SGK’ca belirlenen dönem ve tarihlerde her ay peşin olarak ödenmektedir. Ölüm halinde, sigortalı ve hak sahiplerine ölüm tarihine ait ödeme döneminde peşin ödenen gelir ve aylıklar geri alınmaz. Ancak ölüm tarihinden sonraki ödeme dönemine ilişkin gelir ve aylıkların geri ödenmesi gerekir.
Arkadaşınızın 25 Kasım 2016 tarihinde ödenen aylığı 2016 Kasım aylığı olup, süre olarak 25 Kasım 2016-24 Aralık 2016 süresini kapsamaktadır. Bu durumda, peşin ödenen 9 Aralık ile 24 Aralık arası dönemin aylığının iadesi gerekmiyor. Ancak 25 Aralık 2016’da ödenen 2016 Aralık dönemine ilişkin aylığın iadesi gerekiyor.
2- 25 Aralık 2016’da çektiğiniz 2016 Aralık dönemine ilişkin aylığı iade etmeniz gerekiyor.
3- Eşine 489 TL cenaze ödeneği verilir. Bunun için ölüm tarihini belirten dilekçe ile sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurulması gerekiyor. Ölen sigortalının ölüm tarihi nüfus kütüğüne kaydedilmemişse, dilekçe ile birlikte sigortalının ölüm tarihini belirten ilgili makamlarca düzenlenmiş bir belgenin (defin ruhsatı, ölüm tutanağı vs.) de verilmesi gerekiyor.
4- Eşine 1 Ocak 2017 tarihinden geçerli olmak üzere ölüm (dul) aylığı bağlanır. Bağlanacak aylık, eşi çalışmıyorsa, emekli değilse ve kendisinden başka aylık bağlanacak çocuğu da yoksa eşinin emekli aylığının yüzde 75’i, aksi halde yüzde 50’si kadar olur. Aylık bağlanması için eşine emekli aylığı bağlayan sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurması gerekiyor.
DÜNYA EMEKLİLİK MERKEZİ'NE NASIL ULAŞIRIM?
Beyazıt Mah. Taraklı Sk. Canlı İş Merkezi
No:19 K:6 D.11/12 Yıldırım /BURSA
Adres tarifi : Duaçınarı Metro istasyonu karşısı / Bursa Tapu Müdürlüğü Yanı
Tel. : +90 (224) 888 00 70 - +90 (224) 250 00 20
Gsm : +90 507 100 60 89
WhatsApp Danışma Hattı : +90 507 100 60 89