Yurtdışında çalışan vatandaşlarımızın çalıştıkları ülkelerin sosyal güvenlik mevzuatı ile Türkiye’deki sosyal güvenlik mevzuatı arasındaki emekli aylığına hak kazanma koşullarının farklılığından doğan yakınmaları azaltmak, Anayasamızda vurgulanan “Sosyal Devlet” anlayışının somut örneklerinden biri olan herkese sosyal güvenlik hakkını sağlamak ve bunu kitlelere yaygınlaştırmak, ülkemizin döviz sıkıntısını gidermek amacı ile 2147 sayılı “Yurtdışında Çalışan Türk Vatandaşlarının Yurtdışında Çalışma Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun ”çıkarılmıştır.
2147 sayılı Kanun, yurt dışında çalışan Türk vatandaşlarına borçlanma olanağı sağlayan ilk Kanun olup yabancı ülkelerle İkili veya çok taraflı sosyal güvenlik sözleşmeleri yapılmış olup olmadığına bakılmaksızın; bu ülkede çalışmış veya çalışmakta olan Türk vatandaşlarının, yurt dışında geçen ve belgelenen çalışma sürelerinin sosyal güvenlikleri bakımından değerlendirilebilmesi olanağını sağlamıştır.(2147 SK. m.1 ve Kanunun Uygulama Yönetmeliği m.1,2).
Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yurt dışında çalışmakta olanlar, yurt dışında daha önce çalıştıkları ve belgeledikleri surelerin tamamını, primlerini döviz olarak ödemek kaydıyla borçlanabilmektedirler. Bu takdirde borçlanılan süreye ait primler istemde bulunanın yurt dışında almakta olduğu son aylık kazanç üzerinden sosyal güvenlik kurumlan kanunları gereğince ve tavan sınırları göz önünde tutularak hesaplanmakta, prim tutarı ise; borcun tebliğ tarihinden itibaren toptan veya üç yıl içinde yıllık eşit taksitlerle ödenmekteydi.(m.4)
2147 sayılı Kanun ile yurt dışında çalışmakta olan Türk vatandaşlarına hizmet borçlanması olanağı sağlamanın yanı sıra; hizmetlerini bu Kanun uyarınca değerlendirmiş olmaları şartıyla, isteğe bağlı sigortalılık hakkından da belirtecekleri günlük kazanç üzerinden hesaplanacak işçi ve işveren hissesi primleri tutarını döviz olarak ödemek koşuluyla yararlanma olanağı da tanınmıştır. Böylece, isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin, Sosyal Sigortalar Kurumu mevzuatındaki hükümlere göre, günlük kazançlarının artırılması olanağı da sağlanmıştır (2147 SK.m.5,Yön.m.9).
Ayrıca, Kanunun 6. maddesinde; Kanunun yayım tarihinden önce yurda dönenlerle, sonradan yurda kesin dönüş yapacak olanlardan yurt dışındaki sosyal güvenlik kuruluşları ile ilişkilerini kesmemiş olanların o ülke mevzuatına göre kazandıkları haklarının saklı tutulduğu belirtilmektedir.
2147 sayılı Kanunun uygulaması döneminde ortaya çıkan en önemli sorunlardan birisi, borçlanılacak sürelerin bölünüp bölünemeyeceğine ilişkindir. Sosyal Sigortalar Kurumu, Kanunun 4. maddesine ve uygulama Yönetmeliğinin 6. maddesine dayanarak kısmi borçlanmayı kabul etmemiştir. Kanunun 4. maddesi şöyledir:
“Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte yurt dışında çalışmakta olanlar, yurt dışında daha önce çalıştıkları ve belgeledikleri sürelerin tamamını, primlerini döviz olarak ödemek kaydıyla borçlanabilirler”.
Görüldüğü üzere, maddenin lafzında sürelerin tamamının borçlanılabileceği ifadesi bulunmaktadır. Sosyal Sigortalar Kurumu da, bu ifadeyi göz önüne alarak kısmi borçlanmaya imkân vermemiştir.
Gerçekten de amacı bakımından yurtdışında çalışan vatandaşları korumaya ve onları sosyal güvenlik şemsiyesi altına almaya çalışan bu Kanun, ne yazık ki uygulamada istenilen sonuçları vermemiştir. Bunun en önemli nedeni ise, Kanun Koyucunun yukarıda anılan amaçlarını gerçekleştirebilecek ifadeleri, Kanun metnine yeterince yansıtamamış olmasıdır.
Yurtdışı borçlanması ve Emeklilik konusunda güvenilir bir Merkeze ihtiyacınız olursa borçlanmaya ait belgelerinizi göndermeniz halinde; Avrupa’nın neresinde olursanız olun bize gelmenize gerek kalmadan işlemlerinizi adınıza yapabiliriz. Bizimle irtibata geçmeniz yeterli.
DÜNYA EMEKLİLİK MERKEZİ'NE NASIL ULAŞIRIM?
Beyazıt Mah. Taraklı Sk. Canlı İş Merkezi
No:19 K:6 D.11/12 Yıldırım /BURSA
Adres tarifi : Duaçınarı Metro istasyonu karşısı / Bursa Tapu Müdürlüğü Yanı
Tel. : +90 (224) 888 00 70 - +90 (224) 250 00 20
Gsm : +90 507 100 60 89
WhatsApp Danışma Hattı : +90 507 100 60 89